Nederland zou voor het spoorweg-beleid een voorbeeld moeten nemen aan Denemarken. In dit land komen spoorplannen voort uit een duidelijke visie en strategie. Deze worden gedragen door alle politieke partijen. Bij de Deense spoorvisie is robuustheid van het netwerk leidend, stelt Frank Menger, bestuurslid van Stichting Freedom of Mobility.
Lees hieronder zijn opiniestuk.
OPINIE – Al enige jaren kijk ik met verbazing en bewondering naar Denemarken waar men het ene miljarden infrastructuur-project op laat volgen door een volgende. In Denemarken zit er een duidelijke visie en strategie achter. Die gedragen wordt door alle politieke partijen. Iets wat ik in Nederland mis als het gaat om een visie en strategie voor een hoogwaardige spoorsector met een bijpassende infrastructuur.
Spoorwegbeleid
Rail21 belandde medio jaren negentig in de papierbak. Rail 21 was een ambitieus toekomstplan van de NS dat gepresenteerd werd in juni 1988 en dat enkele jaren de basis van het spoorwegbeleid in Nederland vormde. Daarna liep het ook fout met de hogesnelheidsvisie van 1994 nadat het Fyra-project mislukte. De HSL Oost en de Zuiderzeelijn werden afgeserveerd.
Bij de Zuiderzeelijn werd de Commissie Duijvesteijn als een van de excuses gebruikt om niet te investeren in hoogwaardig spoor. Als gevolg van de financiële problemen bij de bouw van de HSL-Zuid.
infrastructuur
Ter vergelijking kijken we naar een enigszins vergelijkbaar land in de EU. Daarbij doel ik op Denemarken en haar bereikbaarheid-strategie met een robuust infrastructuur netwerk. Daarbij vallen de enorme investeringskosten op voor de Sontbrug tussen Malmö en Kopenhagen 5 miljard euro.
De investeringen voor de Grote Beltbrug tussen Funen en SJealand bedroegen 4,2 miljard euro. Deze verbindingen maken een hogere frequentie voor het treinverkeer mogelijk dan eerder mogelijk was met het pontverkeer. Het hoogst haalbare was daar gemiddeld maar een half uur frequentie. Door een vaste oeververbinding te bouwen, zijn de treinfrequenties in de dienstregelingen omhoog gegaan tussen Kopenhagen, Malmö en Odense.
Spoorprojecten
Na enige tijd rust aan front is in 2008 een overeenkomst getekend voor de Fehmarnbeltquerung tussen Denemarken en Duitsland. Dit is in de definitieve versie een tunnel van 20 kilometer voor zowel auto’s als treinen. Denemarken draagt daarvoor alle kosten. Intussen is de begroting bijgesteld naar 6,2 miljard euro.
Deze verbinding heeft onder andere tot doel de reistijd per trein tussen de steden Hamburg en Kopenhagen flink te reduceren. Tot op dit moment gaat het met een veerboot naar de andere kant. Op dit moment loopt de aanbesteding nog maar de planning is verschoven naar 2021 voor de ingebruikname.
Spoornetwerk
Afgelopen week verrasten de Denen met de voorbereiding voor een volgend project. In een Deense internetkrant kwam het volgende tunnelproject naar voren: Helsingborg – Helsingör. Dit wordt volgens de plannen ook een gecombineerde auto-treintunnel. Hierbij gaat het ook om de vervanging in van de bestaande veerdienst. Dit project zal ook een paar miljard euro kosten. Maar de Denen hebben dit ervoor over om ook een zeer robuust spoornetwerk te krijgen voor de reizigers. Dit ook tussen Denemarken en de buurlanden (Zweden/Duitsland).
De moraal van dit verhaal is dat er in Denemarken met een stevige visie op spoorinfrastructuur gewerkt wordt. Robuustheid van het netwerk is leidend geworden. Waarbij verstoringen door veerdiensten die uit de vaart worden genomen niet meer geaccepteerd wordt. Waarbij in Nederland hierover totaal niet nagedacht wordt.
Visie
Politiek lijkt het op dit moment meer voor de bühne wat er gebeurt. Nederland is een land zonder visie en hoogwaardige aansluitingen op Duitsland en eigen kern stedelijke regio’s met fatsoenlijke reistijden voor de reizigers. Ook ontbreekt er een visie om door krachtige investeringen de druk op het spoornetwerk te verminderen. Waarbij tevens behoorlijke reistijd-reductie per trein leidend hoort te zijn voor de treinreiziger nationaal. Denemarken bewijst dat een ‘klein land’ zijn een non-argument is.
Het bijgevoegde plaatje zegt veel:
Frank Menger, Bestuurslid Stichting Freedom of Mobility
